Đêm Nguyên Lượng

Thu sầu ý cúc man man
Hoàng hoa pha sắc cho vàng lá bay
Thơ không túy nguyệt mà say
Giữa đêm Nguyên Lượng cúc ngầy ngật hương
(1)

Hồn xưa tỉnh giấc hoàng lương
(2)
Lặng nhìn sương khói phủ vườn tâm giao
Gió đong đưa lá xạc xào
Tiếng thu đồng vọng cúc xao xuyến tình ...

Hải Đà







1- Nguyên Lượng= tên tự của thi sĩ Đào Tiềm, người đời Tấn, biệt hiệu là Tịnh Tiết, còn có tên là Đào Bành Trạch, Đào Uyên Minh, tính tình cao thượng, văn chương siêu việt, nhà nghèo ra làm quan nhưng chỉ lảnh chức quan nhỏ, được ít lâu không chịu sự gò bó, ông cáo về ẩn dật. Đào Tiềm rất yêu cúc, trong vườn trồng đầy hoa cúc, những lúc thanh nhàn thường bắt ghế trúc bên dậu nói chuyện cùng hoa. Trong thơ văn, Đào Tiềm thường nói về cúc. Cho nên hễ nói về Cúc thì các tao nhân mặc khách thường nhắc đến Đào Tiềm (Lữ Đường Thi-Quách Tấn).Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu có câu: "Thương người Nguyên Lượng ngùi ngùi. Lỡ bề giúp nước, lại lui về cày"

2- Hoàng lương mộng= Lữ sinh đời Đường đến quán trọ, nằm đợi nhà chủ nấu kê (hoàng lương), thấy mộng lấy vợ, sinh con đẻ cháu, giàu sang phú quí, lúc tỉnh dậy thấy mất tất cả, đời người ngắn như giấc mộng.